SMFI Cassava Contract Growing: Dakong Oportunidad sa mga Mag-uuma

Ni ELEAZAR TUTOR ACAMPADO
Bitaugan, West Poblacion, Garcia-Hernandez, Bohol
Bisaya Nob. 3, 2010


GIKAN sa tradisyonal nga imahe nga lagutmon sa mga kabos, ang cassava (scientific name Manihot esculenta) kun balanghoy o balinghoy sa ubang dapit sa Kabisay-an ug Mindanao o kamoteng kahoy sa mga Tagalog ug ubang dapit sa kapupud-an, nahimo na karong mahinungdanong industriyal ug pagkaon nga tanom.

Sa adlaw-adlaw nga pagkaon, ang balanghoy mahimong isuplemento sa bugas-humay ug mais. Gani, sa Lanao, Zamboanga, ug Sulu usa man kini ka mahinungdanong tanom diin ang grated cassava kun kinudkod nga balanghoy kinaham nga kan-onon sa mulupyo. Ang unod sa balanghoy duna say dakong kagamitan sa industriya kay mahimo kining iproseso ingon nga usa ka produkto nga komersiyal nga ikabaligya sama sa harina ug mahimo usab nga magamit isip pangsagol diha sa pagkaon, papel, ug mga produkto sa industriya sa panapton.

Ang balanghoy mahimo usab nga dried chips nga ikaeksport ngadto sa Uropa o pangsagol sa pagkaon sa gipadagko nga mga isda sa punong o binuhing hayop.

Ang balanghoy nga nagbaton og cyanogenic glucosides ug makahilo kon kan-on sa tawo nga hilaw pa, sayon rang patuboon bisan sa dili tabunok nga yuta. Gani, usa man kini ka maayong tanom alang sa intercropping sa ubang mga tanom sa umahan.

Apan bisan pa niining tanan, daghan sa mga mag-uuma ang wala mosulay niini ug kon nananom man miundang gumikan sa way klarong katumoran sa ilang mga abot. Kay kon mapalit lagi sa mga tigpangangkat ang ilang abot, barato ra sad ang kada taro niini. Maguwang ras pangayo. Dugang pa, ang kakulang sa abag sa kagamhanan, sa suportang pinansiyal nga ikapalit og farm inputs sama sa maayong matang sa semilya sa balanghoy, abono ug uban pa. Wala usab silay kahinguhaan og impormasyon sa bag-ong teknolohiya sa epektibong pagpananom og balanghoy nga daghan ang maani sa mubong panahon sa pag-atiman niini.

Apan karon dili na angay pang mamproblema ang mga manananom og balanghoy. Aniay dakong suwerte nga miabot. Ang San Miguel Food Inc. (SMFI) nagtanyag karon og cassava contract growing. Ang FEEDS Agribusiness Development and Operations Group sa SMFI nag-ugmad karon og sustainable sourcing program alang sa ilang panginahanglan sa lughason nga gikan sa produkto sa umahan. Busa, nanawagan sila karon sa mga mag-uuma nga mananom. Tumong nila nga matikad ang labing menos usa ka milyon ka ektarya sa umahan nga napasagdan sa tibuok kapupud-an. Ang SMFI andam nga motabang sa pag-ugmad sa kabanikanhan pinaagi sa pagtagana og oportunidad nga kapanginabuhian sa mga tawo sa komunidad pinaagi sa pagpaila-ila sa alternatibong mga tanom ug sa naugmad nga mga teknolohiya nga magpadako sa ilang kita. Ang SMFI interesado sa pag-ugmad sa pagpakig-alayon sa pagprodyus og balanghoy, kamote, sorghum, ug uban pang mga tanom alang sa ilang feed mill facilities sa kapupud-an.

Sa cassava contract growing program, ang SMFI Agribusiness magtagana og: garantiya nga merkado ubos sa marketing agreement segun sa masabotan nga kalidad sa produkto, gidaghanon ug ang eskedyul sa pagdeliber niini; garantiya alang sa taas nga presyo; start-up technical assistance sa produksiyon, post-harvest ug logistic operations.
Ang SMFI Agribusiness nagpangita karon og assemblers/consolidators nga nagbaton sa mosunod nga mga kinaiya:

 Mga tawo kinsa anaa o andam nga mosulod sa large-scale cassava production;
 Makahatag og teknikal ug pinansiyal nga abag ngadto sa ilang farmer proponents;
 Dunay post-harvest facility ug gipalabi ang dunay magamit nga sakyanan;
 Makatipon og igong gidaghanon sa produksiyon gikan sa mga mag-uuma aron maseguro ang paghatod niini ngadto sa SMFI.

Ang assembler mahimong indibidwal nga entreprenor, korporasyon o kooperatiba sa mga mag-uuma nga dunay kapasidad nga makahut-ong og labing menos 20 ka ektarya alang sa produksiyon sa balanghoy.

Unsay gikinahanglan sa pag-aplay sa SMFI Cassava Contract Growing? Gibutyag sa kompaniya nga kinahanglan nga magsumitir sa mga mosunod:

 Sulat Katuyoan sa pag-apil sa programa
 Photocopy sa Certificate of Ownership/Lease of Authority gikan sa DAR/DENR o ubang kalambigit nga ahensiya sa kagamhanan (TCT/CLOA/CFSA/Lease Agreement)
 Photocopy sa Certificate of Security and Exchange Commission Registration/CDA o DTI Registration/Board Resolution (awtoridad sa pagpakigsabot alang sa mga korporasyon ug kooperatiba)
 Vicinity map
 Haom nga dapit (diin pagasusihon sa tinugyanan sa SMC ang topograpiya, klasipikasyon sa yuta, farm-to-market road ug epektibong luna nga katamnan, ubp.)

Gikinahanglan usab sa kontrata nga mopirma og Memorandum of Agreement (MOA) diin malatid nga dunay epektibong luna nga katamnan labing menos 20 ka ektarya, ug dunay area development plan sulod sa tulo (3) ka tuig.

Alang sa dugang detalye, mahimong mokontak sa:

SAN MIGUEL FOODS, INC
FEEDS Agribusiness Development and Operations Group
17th Flr. JMT Corporate Condominium, ADB Ave., Ortigas Center
Pasig City, Metro Manila
Tel No. (02) 702 5596 (02) 634 5179
Fax No. (02) 634 6344

Leopoldo S. Titular
AVP and Manager
Tel. No. (02) 702 5948

William L. Delos Santos
Technical Services Head
Tel. No. (02) 702 5585

Eduardo A. Aller
Hectarage Development Manager
Tel. No. (02) 702 5678
Cel. No. (0917) 803 5790
E-mail: ealler@smg.sanmiguel.com.ph

Vergel Z. Abrenica
Business Development Associate
Tel. No. (02) 702 5747
Cel. No. (0917) 861 6997
E-mail:doagridevoperations@smg.sanmiguel.com.ph

Sa minglabayng mga tuig, padayon nga midako dinhi sa Pilipinas ang sistema sa pagpananom nga gitawag og contract farming. Ug usa sa contractual arrangement nga giimplementar sa kasamtangan ang marketing contract. Ang marketing contract naglatid sa pagbaligya ug pagpalit sa abot sa umahan sama sa balanghoy. Ginamit ang malungtarong bayanan nga kapanginabuhian, ang marketing contract dunay dakong potensiyal nga makabuhi sa ekonomiya sa kabanikanhan ug magtagana og permanenteng kita.

Niini, usa ka dakong oportunidad sa mga mag-uuma sa kabanikanhan ang gitanyag nga cassava contract growing sa SMFI, ilabi na sa mga mag-uuma nga nagkahugpong alang sa usa ka katuyoan— ang pagbaton og malungtaron nga kabuhian nga maghatag og maayong kita nga magpaangat usab sa estado sa ilang kinabuhi ug sa ekonomiya sa komunidad nga ilang gipuy-an.—